Τι είναι το Σκαφοειδές στέρνο και ποια είναι η αντιμετώπιση του?
Το σκαφοειδές η απλά η ανωμαλία του θωρακικού τοιχώματος είναι μια κατάσταση στην οποία ο θώρακας εμφανίζεται να έχει ένα ασυνήθιστο σχήμα.
Γίνεται εμφανές από την παιδική ηλικία και χειροτερεύει στην εφηβεία καθώς το ύψος του/της εφήβου αυξάνεται γρήγορα. Παραμένει σταθερό μετά την ενηλικίωση.
Στην καθημερινότητα βλέπουμε δύο βασικούς τύπους σκαφοειδούς το βυθισμένο στέρνο (pectus excavatum) kαι το προεξέχον στέρνο (pectus carinatum or pigeon chest). Υπάρχουν βέβαια και πιο σύνθετες μορφές σκαφοειδούς στέρνου η οποίες συχνά εμφανίζονται και με άλλες παθήσεις της καρδιάς και του μυoσκελετικού συστήματος.
Η ανωμαλία εμφανίζεται σε περίπου 1 στα 400 παιδιά για το pectus excavatum και σε 1 στα 1500 παιδιά για το pectus carinatum.
Ποιος είναι ο λόγος που εμφανίζεται το βυθισμένο στέρνο?
Δυστυχώς δεν υπάρχει σαφής απάντηση. Παρότι δεν έχει βρεθεί κάποιος γενετικός δείκτης έχουν παρατηρηθεί συχνά αρκετές περιπτώσεις σε συγκεκριμένες οικογένειες.
Το βασικότερο πρόβλημα είναι η αύξηση του μήκους των χόνδρων που ενώνουν το στέρνο με τις πλευρές με αποτέλεσμα αυτό να πιέζεται και να αλλάζει το σχήμα του θώρακα.
Υπάρχει λόγος ανησυχίας σε περίπτωση που κάποιος έχει σκαφοειδές?
- Χρειάζεται να γίνει έλεγχος για να αποκλειστεί περίπτωση άλλου νοσήματος.
- Στη συνέχεια είναι φρόνιμο να γίνουν κάποιες εξετάσεις από ειδικό θωρακοχειρουργό που έχει εξειδίκευση στη συγκεκριμένη πάθηση.
- Οι εξετάσεις γίνονται για να μετρηθεί η σοβαρότητα του σκαφοειδούς, να ελεγχθεί εάν πιέζεται η καρδιά και οι πνεύμονες και αν η βύθιση του στέρνου μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο νεαρό ασθενή.
Συχνά οι νέοι ασθενείς παραπονούνται για πόνο στο θώρακα, ειδικά την περίοδο της εφηβείας, δύσπνοια, δεν μπορούν να ασκηθούν όσο θα ήθελαν, παραπονιούνται για ‘φτερουγίσματα’ από την καρδιά τους και έχουν και λιποθυμικές τάσεις .
Σε μεγαλύτερες ηλικίες το σκαφοειδές μπορεί να δημιουργήσει και ψυχολογικά προβλήματα στα παιδιά όπως επίσης μη σωστή ανάπτυξη των μαστών σε γυναίκες εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Υπάρχει θεραπεία για το σκαφοειδές στέρνο?
Βεβαίως και υπάρχει. Αυτή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες οι οποίοι πρέπει να συζητηθούν λεπτομερώς με τον ειδικό θωρακοχειρουργό, όπως για παράδειγμα:
- Ο τύπος του σκαφοειδούς.
- Η σοβαρότητα του σκαφοειδούς.
- Είναι συμμετρικό ή ασύμμετρο?
- Υπάρχει πρόβλημα στο σχήμα των χόνδρων?
- Υπάρχει μεγάλη πίεση της καρδιάς?
- Υπάρχει μεγάλη πίεση των πνευμόνων?
- Είναι σωστά ανεπτυγμένοι οι μύες?
- Ποιά είναι η ηλικία του ασθενούς?
Είναι λοιπόν εύλογο ότι η κάθε περίπτωση πρέπει να μελετηθεί σωστά, με τις κατάλληλες εξετάσεις και να συσταθεί η καταλληλότερη θεραπεία για τον συγκεκριμένο ασθενή.
Ας δούμε κάποια παραδείγματα θεραπειών/επεμβάσεων
- Ανακατασκευή σκαφοειδούς με τεχνική Ravitch.
Χειρουργική επέμβαση στην οποία γίνεται ολική ανακατασκευή του πρόσθιου θωρακικού τοιχώματος με μικρή τομή χωρίς χρήση μεταλλικής μπάρας. Δεν χρειάζεται επανεπέμβαση. Μικρή διαμονή στο νοσοκομείο με γρήγορη επαναποκατάσταση
2. Ανακατασκευή σκαφοειδούς με τεχνική Nuss.
Χειρουργική επέμβαση στην οποία τοποθετείται μεγάλη μεταλλική μπάρα κάτω από το στέρνο δίνοντας νέο σχήμα στο θώρακα. Χρειάζεται επανεπέμβαση για αφαίρεση της μπάρας. Μικρή διαμονή στο νοσοκομείο.
3. Χρήση vacuum bell (συσκευής αναρρόφησης) χωρίς χειρουργική επέμβαση.
Η θεραπεία αυτή μπορεί και να κρατήσει 12-18 μήνες με παρακολούθηση του ασθενούς έως την τελική διόρθωση του σκαφοειδούς. Γίνεται στο σπίτι με παρακολούθηση στο ιατρείο.
4. Χρήση ειδικού γιλέκου με συσκευή πίεσης ειδικά σε σκαφοειδές που το στέρνο προεξέχει.
Δεν χρειάζεται χειρουργική επέμβαση αλλά η θεραπεία διαρκεί μήνες. Γίνεται στο σπίτι με την τοποθέτηση της συσκευής και παρακολούθηση στο ιατρείο.
5. Τοποθέτηση ειδικού σιλικονούχου υλικού κάτω από τους μύες του θωρακικού τοιχώματος.
Δεν χρειάζεται ανακατασκευή του θωρακικού τοιχώματος αλλά η επέμβαση καλύπτει μόνο το αισθητικό κομμάτι του προβλήματος χωρίς να διορθώνει τυχόν πίεση των οργάνων από το στέρνο. Γίνεται ειδική μέτρηση με αξονική και το υλικό κατασκευάζεται στο εξωτερικό.
Εκτός από την ενδεδειγμένη θεραπεία είναι εξίσου σημαντική η φυσιοθεραπεία, η ψυχολογική υποστήριξη και οι λεπτομερείς οδηγίες που θα δοθούν για να έχουμε ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Συμπερασματικά η θεραπεία του σκαφοειδούς είναι εφικτή και υπάρχουν διαφορετικές λύσεις ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενούς.
Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι χρειάζεται γνώση και εμπειρία από την ομάδα του Θωρακοχειρουργού όχι μόνο όσον αφορά την χειρουργική επέμβαση αλλά και την ολιστική αντιμετώπιση του νεαρού ασθενούς, οργανικά και ψυχολογικά για να έχουμε καλά και μακροχρόνια αποτελέσματα.
Η ομάδα του Δρ. Κ. Παπαγιαννόπουλου στην Ευρωκλινική Αθηνών, έχει 25ετή πείρα στην αντιμετώπιση όλου των μορφών σκαφοειδούς με συνεχιζόμενη υποστήριξη πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας της θεραπείας.
Επιπρόσθετα, η θεραπεία του σκαφοειδούς από την ομάδα μας προσαρμόζεται στις ανάγκες του εκάστοτε ασθενούς.
Για περισσότερες πληροφορίες, ή και για να κλείσετε ένα ραντεβού μπορείτε να καλέσετε στο 210 6416 101 ή στο 6943 12 29 49.