Συχνά ακούμε ή και διαβάζουμε σε ιατρικά περιοδικά για παιδιά και νέους που έχουν σκαφοειδές στέρνο.
Άλλες φορές ακούμε την έκφραση ‘βυθισμένο στέρνο’, ‘προεξέχον στέρνο’ και προεξέχουσες πλευρές, χόνδροι ή και πλευρικό τόξο.
Όλες αυτές είναι ανωμαλίες του θωρακικού τοιχώματος με τις οποίες γεννιούνται ορισμένα παιδιά και απλά γίνονται πιο εμφανείς όταν μεγαλώνουν.
Συνήθως η εμφάνιση είναι στην παιδική ηλικία με επιδείνωση στις περιόδους που υπάρχει γρήγορη και μεγάλη σωματική ανάπτυξη.
Τις περισσότερες φορές αυτές οι ανωμαλίες υπάρχουν μόνες τους. Σε ποσοστό μέχρι και 25% μπορεί να συνυπάρξουν με άλλες ανωμαλίες του σκελετού μας (όπως η σκολίωση), ανωμαλίες του συνδετικού ιστού, όπως το σύνδρομο Marfan και το Ehlers-Danlos με υπερελαστικότητα των αρθρώσεων και συγγενείς καρδιοπάθειες.
Είναι λοιπόν σημαντικό ότι ο ειδικός Θωρακοχειρουργός που θα σας δώσει μια συμβουλή για το σκαφοειδές να έχει και απαραίτητη γνώση των συνοδών προβλημάτων και μια ολοκληρωμένη λύση για το πρόβλημα.
Ποιες είναι οι διάφορες μορφές σκαφοειδούς και πως αυτές αντιμετωπίζονται?
- Pectus excavatum (βυθισμένο στέρνο).
Είναι η πιο συχνή μορφή σκαφοειδούς. Υπάρχουν ήπιες και σοβαρές μορφές σκαφοειδούς με ή χωρίς πρόβλημα και στους παρακείμενους χόνδρους.
Οι νέοι ασθενείς παραπονιούνται για πόνο, ανησυχία και προπαντός αδυναμία στην άθληση και στην έντονη φυσική άσκηση.
Σε μεγαλύτερες ηλικίες υπάρχει έντονο ψυχολογικό πρόβλημα και πολλά παιδιά απομονώνονται κοινωνικά, ειδικά στις περιπτώσεις ομαδικών αθλοπαιδιών όπου μπορεί και να γίνουν αντικείμενο χλευασμού και αρνητικών σχολίων από φίλους τους λόγω του σχήματος του θώρακα.
Υπάρχουν διάφορες τεχνικές επαναποκατάστασης με ή χωρίς χειρουργική επέμβαση.
α. Υβριδική Τεχνική Ravitch.
Γίνεται πλήρης ανακατασκευή του θώρακα. Η ομάδα μας έχει εφαρμόσει μια τεχνική χωρίς τη χρήση μεταλλικής μπάρας χωρίς την ανάγκη επανεγχείρησης. Η όλη επέμβαση γίνεται με μία μικρή τομή και σχετικά γρήγορη επαναποκατάσταση.
β. Τεχνική Nuss
Τοποθέτηση μεταλλικής μπάρας κάτω από το στέρνο και ανύψωση. Γίνεται με μικρές τομές στο πλάι αλλά χρειάζεται επανεγχείρηση για την αφαίρεση της μπάρας σε 2-3 χρόνια.
γ. Χρήση αντλίας αναρρόφησης (vacuum bell)
Σε αυτή την περίπτωση δεν χρειάζεται να γίνει χειρουργική επέμβαση. Τοποθετείται μια αντλία αναρρόφησης η οποία χρησιμοποιείται με οδηγίες από τον γιατρό. Η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται σε νεότερες ηλικίες όπου και ο θώρακας είναι πιο ελαστικός. Είναι σημαντικό ο Θωρακοχειρουργός να έχει καλή εμπειρία για την παρακολούθηση αυτών των περιστατικών.
Η θεραπεία γίνεται στο σπίτι και διαρκεί αρκετούς μήνες.
δ. Τοποθέτηση ενθεμάτων σιλικόνης
Η τεχνική αυτή απαιτεί χειρουργική επέμβαση. Δεν ενδείκνυται σε μικρές ηλικίες και σε ασθενείς που δεν έχουν συμπληρώσει την διάπλαση τους. Χρειάζεται να γίνουν ακριβείς μετρήσεις της ανωμαλίας με αξονική τομογραφία.
- Σκαφοειδές προεξέχον (pectus carinatum).
Είναι μια μορφή ανωμαλίας του θώρακα κατά την οποία το στέρνο και οι πλευρές προεξέχουν.
Και σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν χειρουργικές και μη θεραπείες. Η κατάλληλη θεραπεία ενδείκνυται ανάλογα με την μορφή του σκαφοειδούς και την ηλικία του ασθενούς.
α. Υβριδική τεχνική Ravitch.
Πλήρης επαναποκατάσταση του σκαφοειδούς χωρίς μεταλλικές μπάρες και την ανάγκη χειρουργικής επέμβασης.
β. Χρήση μεταλλικής μπάρας βύθισης
Γίνεται με χειρουργική επέμβαση και δυο πλάγιες τομές όπου τοποθετείται μια μεγάλη μπάρα κάτω από το δέρμα που πιέζει το στέρνο στη θέση του. Χρειάζεται νέα επέμβαση για αφαίρεση της μπάρας μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.
γ. Χρήση ειδικού γιλέκου πίεσης (bracing technique)
Δεν χρειάζεται χειρουργική επέμβαση αλλά η θεραπεία διαρκεί μήνες. Γίνεται στο σπίτι με την τοποθέτηση της συσκευής και παρακολούθηση στο ιατρείο.
Η τεχνική αυτή έχει επιτυχία στις μικρές γενικά ηλικίες.
- Τοξοειδές σκαφοειδές (pectus arcuatum) και άλλες σύνθετες μορφές σκαφοειδούς
Και σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να εφαρμοσθούν οι χειρουργικές τεχνικές που αναφέρθηκαν ή και κάποιες από τις ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές ανάλογα με το περιστατικό, την ηλικία του ασθενούς και τη μορφή του σκαφοειδούς.
Είναι αρκετή μια επέμβαση για τη διόρθωση του προβλήματος?
Δεν διαφωνούμε ότι η επέμβαση είναι ο βασικός παράγοντας διόρθωσης του σκαφοειδούς.
Απαιτούνται όμως και άλλα σημαντικά ‘συστατικά’ για την ολοκλήρωση της θεραπείας.
- Βασικό στοιχείο είναι η ψυχολογική υποστήριξη του ασθενούς και της οικογένειας. Συχνά μια εμφανής ανωμαλία στο θώρακα δημιουργεί ένα στίγμα και μια τεράστια ψυχολογική επιβάρυνση σε ένα νέο παιδί. Η ιατρική ομάδα θα πρέπει να ασχοληθεί ενεργά και να βοηθήσει στην θεραπεία του σώματος αλλά και της ψυχής του ασθενούς. Σε πολύ δύσκολες περιπτώσεις ίσως χρειαστεί και η βοήθεια ειδικού ψυχολόγου.
- Συχνά οι ασθενείς με σκαφοειδές υιοθετούν μια κυφωτική ή και σκολιωτική στάση σαν να θέλουν να κρύψουν το πρόβλημα τους. Βασικό κομμάτι της προετοιμασίας και αποθεραπείας είναι οι αναπνευστικές ασκήσεις, οι διόρθωση της στάσης σώματος, η χρήση γυμναστηρίου και οι φυσιοθεραπείες μυοσκελετικού με ειδικές ασκήσεις ενδυνάμωσης των θωρακικών μυών. Η ομάδα μας έχει την δυνατότητα να βοηθήσει και σε αυτούς τους τομείς.
- Θα πρέπει επίσης να τονίσουμε ότι κατά την πρώτη εξέταση θα πρέπει να ορίσουμε και να συμφωνήσουμε ως προς τις προσδοκίες της θεραπείας και το τελικό αποτέλεσμα.
Το σκαφοειδές είναι μια συχνή πάθηση που δεν έχει μόνο οργανικές αλλά και ψυχολογικές επιπτώσεις στους νέους.
Η έγκαιρη ενημέρωση και συζήτηση με τον ειδικό Θωρακοχειρουργό είναι σημαντική τόσο για τον ασθενή όσο και για την οικογένεια του.
Για περισσότερες πληροφορίες, ή και για να κλείσετε ένα ραντεβού μπορείτε να καλέσετε στο 210 6416 101 ή στο 6943 12 29 49.